Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iberis umbellata & Gentiana lutea

fotò
fotò
Taraspic

Iberis umbellata

Brassicaceae Cruciferae

Nom en français : Ibéris en ombelle.

Descripcioun :
Lou taraspic trachis en ribo d'aigo, dins li bos fres e li gaudre, majamen dins lis Aup marino. Se recounèis à sis enflourejado roso caupant de gràndi flour sus li coustat e peréu au fru emé si dos pouncho à coustat dóu soubre de l'estile. La planto èi marcado sus la listo roujo, categourìo NT, quàsi menaçado.

Usanço :
Coume èi poulideto, se sameno dins lis ort. Es esta fa d'ùni varieta de tóuti li coulour.

Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Iberis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 2,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à jun

Liò : Ribo d'aigo - Bos fres - Gaudre
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurimediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Iberis umbellata L., 1753

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Iberis umbellata & Gentiana lutea

ges
ges
ges
RR
R
RR
C
ges

Coumpara Taraspic emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò